ورود نفت شیل ایران به بازارهای جهانی رشد اقتصادی را افزایش می دهد

در سال ۱۴۰۲ بیش از ۲.۵ میلیارد بشکه نفت به ذخایر نفت خام و گاز طبیعی ایران با اکتشافات جدید اضافه شده است.

چندی پیش مهدی فکور مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران گفت: ۱۰ نقطه کشور شناسایی و قطعی شده که منابع نفتی شیل در آنجا داریم و با مدلی که طراحی کرده‌ایم، امکان برداشت از این منابع نفتی میسر خواهد شد.

مدیر اکتشاف شرکت ملی نفت ایران درخصوص منابع نفتی نامتعارف شیل در ایران گفت: اکتشاف نفت شیل در منطقه قالی‌کوه لرستان قطعی شده و حتی کارخانه نیمه‌صنعتی آن را هم در این منطقه احداث کرده‌ایم.

وی ادامه داد: وجود ذخایر قابل توجه نفتی در منابع نامتعارف شیل در این منطقه به‌اثبات رسیده و در مرحله بعد باید برای برداشت این منابع برنامه‌ریزی کرد.

فکور با بیان اینکه امکان برداشت منابع شیل‌های نفتی در لرستان با استفاده از توان شرکت‌های ایرانی وجود دارد، گفت: روشی که برای برداشت این منابع در برنامه داریم، یک مدل بومی است و این مدل پیش از این در نقاط دیگر جهان از جمله امریکا اجرایی نشده؛ از اینرو در حال انجام کارهای ثبت جهانی این مدل هستیم.

معاون مدیر در امور اکتشاف مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران پیش‌تر اعلام کرده بود:بر اساس نتایج مطالعات انجام‌شده، برآورد می‌شود که در معدن شیل نفتی در قالی‌کوه لرستان، ۲ میلیارد بشکه نفت درجا داریم که این نفت از نوع سبک است و مطالعات و بررسی‌های ما نشان می‌دهد که در این منطقه می‌توان از شیل‌های نفتی برداشت نفت داشت.

وی در ادامه افزود: وجود منابع شیلی در منطقه زاگرس و لرستان و در نزدیكی الگودرز، در پنج سال گذشته تایید شده بود.

هزینه تولید هر بشکه نفت شیل چقدر است؟

هزینه‌های ثابت سرمایه گذاری حفاری چاه‌ها در خشکی از سه جز شامل هزینه‌های حفاری و هزینه‌های تجهیزات جانبی و هزینه‌های اصلی چاه تشکیل می‌شود.

مجموع هزینه‌ها از ۶.۹ میلیون دلار تا ۱۰.۳ میلیون دلار برای هر چاه گزارش شده است. نوع چاه (نفت و گاز) عملکرد و میزان تولید وطول عمر چاه تعیین کننده هزینه عملیاتی هستند. هزینه‌های حفاری شامل اجاره دکل، لوله و پوشش آن سیالات حفاری سوخت و سیمان هستند.

وزارت انرژی آمریکا در سال ٢٠١٢ تخمین می‌زد که فرآوری این‌گونه نفت در صورتی موفقیت‌آمیز است که بهای نفت بالای ۵۴ دلار به ازای هر بشکه باشد، اما سازمان جهانی انرژی براساس پروژه‌های پایلوت انجام شده تخمین زده بود هزینه‌های عملیاتی آن مشابه هزینه‌های نفت شنی کانادا باشد.

یعنی تولید آن در صورتی از لحاظ اقتصادی به‌صرفه است که قیمت هر بشکه نفت‌خام بالای ٦٠ دلار باشد، اما درحال حاضر هزینه تولید این نفت حدود ۴۰ دلار هم تخمین زده می‌شود؛ جوانان متخصص ایرانی با استفاده از روش های مختلف برنامه ریزی کرده اند تا هزینه های تولید نفت شیل را تا ۲۵ دلار در هر بشکه کاهش دهند.

قیمت هر بشکه نفت برنت دریای شمال حدود ۹۲ دلار است.همچنین قیمت نفت سنگین ایران هم حدود ۸۵ دلار است.

بنابراین در توسعه این میادین با نرخ امروز حدود ۶۰ دلار سود کسب می کنیم.

اقدامات دولت امریکا برای نجات شیل‌های نفتی

در قانون سیاست انرژی آمریکا در سال ۲۰۰۵ این نکته بیان شده است که حمایت از تولیادلید نفت رستی برای این کشور یک موضوع استراتژیک و حیاتی است و باید وابستگی به واردات نفت را کاهش داد.

از مهم‌ترین برنامه‌های جمهوری‌خواهان به‌ویژه ترامپ در سه سال ریاست جمهوری خود، در حوزه انرژی، تمرکز بر توسعه امریکا در زمینه تولید نفت و گاز شیل از منابع موجود، کاهش وابستگی این کشور به منابع نفت اعضای اوپک، سیاست استقلال انرژی و عدم لحاظ مسائل زیست‌محیطی بوده است.

امریکا در دوره ترامپ رویای استقلال نسبی انرژی را به واقعیت تبدیل کرد و این کشور به صادرکننده خالص نفت شیل تبدیل شد. انقلاب شیل‌های نفتی در امریکا در پی چندین دهه ابتکارات و نوآوری‌های مهندسی و تجاری بدون دخالت و یا مشارکت مالی دولت امریکا به وقوع پیوسته است.

هر چند اوباما رئیس جمهور سابق امریکا با فراهم کردن بستر‌های مالی، تجاری و قانونی نقش قابل توجهی در این موفقیت بزرگ داشت، اما این ترامپ است که آن را نتیجه سیاست گذاری‌های موفق خود می‌داند و البته تا حدودی چنین هم هست.

کاهش آسیبپ پذیری اقتصاد ایران در مواجهه با ورود نفت شیل به ایران

تأثیرات امنیتی، سیاسی و اقتصادی نفت و گاز شیل از موضوعاتی است که شکل بازی را در عرصه انرژی دنیا تغییر داده است. کشورهای مختلف به دنبال دستیابی به تکنولوژی تجاری تولید نفت از منابع رستی هستند.

ایران، به عنوان یکی از اعضای اوپک، از ذخایر اثبات شدۀ چشمگیری برخوردار است و نزدیک یکصد سال است که به عنوان صادرکنندۀ نفت خام در جهان معروف است. صادرات نفت کشورمان، همواره تابع روابط سیاسی و اقتصادی ما با کشور‌های دیگر بوده است. گاهی ایران برای گرفتن امتیاز‌هایی از قدرت‌های بزرگ، از صادرات به عنوان عامل فشار و برگ برنده استفاده کرده و گاهی نیز صادرات نفت ایران به پاشنۀ آشیلی در روابط ایران با کشور‌های دیگر تبدیل شده و تحمیل فشار‌های اقتصادی و سیاسی سختی را بر ایران در پی داشته است.

کشف نفت شیل می‌تواند ذخایر نفتی یک کشور را به طور قابل توجهی افزایش دهد. این امر می‌تواند آن کشور را به عنوان یکی از بزرگترین دارندگان ذخایر نفتی در جهان معرفی کند و قدرت چانه زنی آن کشور در بازار نفت را افزایش دهد.

توسعه نفت شیل، پیامد‌های مثبت بسیاری برای افزایش امنیت انرژی ایران در سطح بین الملل دارد.  با ورود نفت شیل ایران به بازار‌های جهانی به عنوان یک صادرکنندۀ جدید این چشم انداز ایجاد میشود که این صادرات در چند سال آینده، افزایش چشمگیری خواهد داشت و همچنین، وجود نفت مازاد در بازار به دلیل کاهش سرعت رشد تقاضای نفت و افزایش صادرات تولیدکنندگان دیگر، شکی باقی نمیماند که برخی از تولیدکنندگان باید از بازار عرضۀ نفت) چه به صورت کلی و چه به گونه‌های جزئی خارج شوند.

کاربرد نفت شیل در صنایع

نفت شیل نوعی نفت نامتعارف می‌باشد که از کیفیت بالایی در میان سایر نفت‌ها برخوردار است. نفت شیل از سنگ‌های نفت زا و یا شیل نفتی با استفاده از روش‌های گوناگون بدست می‌آید.

این نوع نفت می‌تواند هم به صورت مستقیم و خالص، به عنوان سوخت مورد استفاده قرار گیرد، هم می‌توان اصلاحاتی بر روی آن انجام داد و ناخالصی‌های آن همچون گوگرد و یا نیتروژن را حذف کرد و مقادیری از هیدروژن را به آن افزود و به عنوان ماده اولیه، در امور گوناگون استفاده کرد.

نفت شیل، از جمله محصولات کاربردی در دنیا محسوب می‌شود و کاربرد‌های گسترده‌ای در صنایع گوناگون دارد. در این قسمت سعی داریم شما را با برخی از کاربرد‌های نفت شیل آشنا کنیم.

از نفت شیل به عنوان سوخت خام استفاده می‌شود. نفت شیل، به عنوان سوخت خام برای تهیه کربن فعال و همچنین سوخت زیر دریایی‌ها و جت‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

نفت شیل پس از استخراج، پالایش می‌شود. پس از انجام پالایش این مواد هیدروکربنی، برخی مواد باقی می‌مانند که از این مواد به منظور تولید و تهیه کلینکر سیمان استفاده می‌شود.

امروزه تولید برق از نفت شیل، روشی نوین در فرآیند تولید برق محسوب می‌شود. در این روش از سنگ‌های نفت طی فرآیند خاص و پیشرفته به همراه سیلیسیم دی اکسید، برق تولید می‌کنند.

از نفت شیل به عنوان ماده اولیه برای تهیه و تولید انواع گاز‌ها همچون گاز هیدروژن، گاز کربن دی اکسید، گاز کربن مونوکسید و… استفاده می‌شود.

منبع: برنا